Dizgicilikte Hata Yapmamak İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler
Dizgicilik, metinleri estetik, okunaklı ve profesyonel bir şekilde düzenleme sanatıdır. Ancak yanlış hizalamalar, düşük çözünürlükte görseller, hatalı satır aralıkları ve düzensiz tipografi kullanımı gibi hatalar, tasarımın profesyonellikten uzaklaşmasına neden olabilir.
Bu makalede, dizgicilikte en sık yapılan hataları ve bunları önlemek için dikkat etmeniz gereken temel kuralları öğreneceksiniz. 🚀
📌 Profesyonel dizgi tasarımı hakkında daha fazla bilgi almak için şu kaynağı inceleyebilirsiniz:
👉 Adobe InDesign – Tipografi ve Dizgi Kılavuzu
1. Dizgicilikte Yapılan Yaygın Hatalar ve Çözümleri
1.1. Yanlış Tipografi Seçimi
📌 Tipografi, bir dizginin en önemli öğelerinden biridir. Yanlış font seçimi, okunabilirliği zorlaştırır ve profesyonel görünümü olumsuz etkiler.
Yaygın Hatalar:
❌ Çok fazla font kullanmak (Bir tasarımda en fazla 2-3 font kullanılmalıdır).
❌ Dekoratif fontları metin bloklarında kullanmak (Sadece başlıklarda tercih edilmelidir).
❌ Harfler arasındaki boşlukların (Kerning ve Tracking) yanlış ayarlanması.
Çözüm:
✅ Ana metin için serif veya sans-serif fontlar tercih edin (Örn: Helvetica, Garamond, Montserrat).
✅ Başlık ve gövde metni için kontrast oluşturacak bir font kombinasyonu seçin.
✅ Harf aralıklarını (Kerning ve Tracking) dengeli ayarlayın.
💡 İpucu: Tipografi hatalarını minimize etmek için “Character Panel” kullanarak harf aralıklarını manuel olarak düzenleyebilirsiniz.
1.2. Satır Aralıklarının (Leading) Yanlış Kullanımı
📌 Satır aralığı, metnin okunabilirliğini doğrudan etkileyen bir faktördür.
Yaygın Hatalar:
❌ Satır aralığını (leading) çok dar veya çok geniş ayarlamak.
❌ Uzun paragraflarda sıkışık dizgi kullanmak.
❌ Başlık ile gövde metni arasındaki mesafenin yanlış olması.
Çözüm:
✅ Satır aralığını metin boyutunun %120 – %150’si olarak belirleyin (Örn: 12 punto yazı için 14-18 punto satır aralığı).
✅ Paragraf aralarında yeterli boşluk bırakın ve blok halinde sıkışık metinlerden kaçının.
✅ Başlık ve metin arasında en az 1.5 satır boşluk kullanın.
💡 İpucu: Satır aralığını ayarlamak için “Paragraph Panel”deki “Leading” değerini değiştirebilirsiniz.
1.3. Metin Hizalama ve Paragraf Düzeni
📌 Metin hizalama ve paragraf düzeni, tasarımın dengeli ve profesyonel görünmesini sağlar.
Yaygın Hatalar:
❌ Gereksiz yere tam hizalama (Justify) kullanmak → Kelimeler arasında boşluklar oluşur.
❌ Paragraflar arasında tutarsız boşluklar bırakmak.
❌ Kelime aralarındaki boşlukları manuel olarak eklemek (Boşluk eklemek yerine “Space Before/After” kullanmalısınız).
Çözüm:
✅ Sol hizalama (Left Align) en okunaklı hizalama türüdür, özellikle uzun metinlerde kullanın.
✅ Paragraflar arasındaki boşluğu manuel boşluk ekleyerek değil, “Paragraph Spacing” ile ayarlayın.
✅ Tam hizalama (Justify) kullanırken “Hyphenation” (Tireleme) ayarlarını etkinleştirerek boşlukları dengeleyin.
💡 İpucu: Baskı projelerinde paragrafları dengeli tutmak için “Optical Margin Alignment” özelliğini kullanabilirsiniz.
1.4. Düşük Çözünürlüklü Görseller Kullanmak
📌 Düşük çözünürlüklü görseller baskıda pikselleşerek profesyonellikten uzak bir sonuç yaratır.
Yaygın Hatalar:
❌ Web için düşük çözünürlükte (72 DPI) görseller kullanmak.
❌ Baskıya uygun olmayan RGB renk modundaki görseller eklemek.
❌ Görselleri orantısız şekilde ölçeklendirmek.
Çözüm:
✅ Baskıya uygun görüntüler kullanın (En az 300 DPI, CMYK renk modu).
✅ Görselleri ölçeklendirirken orantıyı koruyun (“Shift” tuşuna basarak boyutlandırın).
✅ InDesign’da görselleri “File > Place” (Ctrl + D) komutu ile yerleştirin, doğrudan kopyala-yapıştır yapmayın.
💡 İpucu: “Links Panel” kullanarak eksik veya düşük kaliteli bağlantıları kolayca güncelleyebilirsiniz.
👉 Baskıya Uygun Görsel Ayarları
1.5. Renk Kullanımında Yapılan Hatalar
📌 Yanlış renk modları ve hatalı kontrast kullanımı, dizgi tasarımını olumsuz etkileyebilir.
Yaygın Hatalar:
❌ RGB renk modunda çalışmak ve baskıya gönderirken renk bozulmaları yaşamak.
❌ Çok fazla renk kullanarak karışık bir tasarım oluşturmak.
❌ Düşük kontrast nedeniyle okunabilirliği azaltmak.
Çözüm:
✅ Baskıya yönelik projelerde CMYK renk modunu kullanın.
✅ Sınırlı bir renk paleti belirleyerek tutarlı bir görünüm sağlayın.
✅ Okunabilirliği artırmak için arka plan ve metin arasındaki kontrastı optimize edin.
💡 İpucu: Adobe Color aracını kullanarak profesyonel renk kombinasyonları oluşturabilirsiniz.
👉 Adobe Color – Renk Paleti Oluşturma
2. Dizgicilikte Profesyonel Tasarım İçin En İyi Uygulamalar
✔️ 1. Doğru font seçimi yapın ve en fazla 2-3 yazı tipi kullanın.
✔️ Harf ve satır aralıklarını profesyonel bir şekilde ayarlayın.
✔️ Paragraf hizalamalarını dengeli hale getirin ve tam hizalama kullanırken tireleme ayarlarını etkinleştirin.
✔️ Baskıya göndermeden önce renk modlarını ve DPI değerlerini kontrol edin.
✔️ Okunabilirliği artırmak için yeterli boşluk (whitespace) kullanın.
💡 İpucu: Tasarımınızı baskıya göndermeden önce “Preflight Panel” ile hata kontrolleri yapabilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular (FAQs)
1. Dizgicilikte en önemli hata nedir?
📌 Yanlış tipografi seçimi ve kötü hizalama en yaygın hatalardandır.
2. Baskıya uygun renk modları nelerdir?
📌 Baskı projeleri için CMYK, dijital ekranlar için RGB kullanılmalıdır.
3. Görsellerin baskıya uygun olup olmadığını nasıl kontrol edebilirim?
📌 “Links Panel” üzerinden DPI ve renk modunu inceleyebilirsiniz.
